عنوان | معضلات اخلاقی و حقوقی قرارداد انجماد گامت و جنين |
تعداد صفحات | 0 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | دوماهنامه اخلاق و تاریخ پزشکی - مركز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی تهران - علمی پژوهشی شماره 0 و 2 پیاپی 31 |
تاریخ انتشار | اسفند - 1391 |
درجه علمی | علمی - پژوهشی |
زبان | فارسی |
کلید واژه | قرارداد تعهد اخلاق پزشکی معضلات اخلاقی معضلات حقوقی جنین فریزشده انجماد گامت |
چکیده |
1) طول مدت نگهداری جنين: از نظر علمی طول مدت خاصی برای نگهداری جنين در حالت منجمد تعيين نشده است. در گزارشی که بتازگی منتشر شده جنينی پس از 20 سال از حالت انجماد درآمده و منجر به نوزادی سالم شده است. اما بهدليل نياز به تجهيزات، فضا و نيروی انسانی، هيچ مرکزی نمیتواند جنينها را برای مدت بسيار طولانی نگهداری کند. همچنين موارد استفاده از اين جنينها نيز به مرور زمان کاهش میيابد. طول مدت اين قرارداد تابع قانون گذاری است. در ايران قانون يا دستورالعمل مدونی بهطور کشوری در اين رابطه وجود نداشته و هر مرکز درمانی بر اساس قوانين داخلی خود عمل مینمايد. اما لازم است که طول اين مدت بر اساس اصول اخلاقی هم باشد. بهعنوان مثال شايسته نيست که مرکزی طول دورهی نگهداری خود را دو سال بگذارد، زيرا اخلاقی نيست که فردی که فرزند اولش هنوز به دو سال نرسيده باشد، وادار به بهدنيا آوردن فرزند دوم شود يا آنقدر طول مدت بلند باشد تا زمان انتقال جنين سن مادر آنقدر بالا باشد که عوارض بارداری و زايمان برای وی خظر ساز شود.2) سرنوشت جنين پس از فسخ قرارداد: دورهی نگهداری جنين منجمد در روزی به اتمام میرسد. يا به علل ديگر از جمله خواست والدين يا عدم پرداخت هزينههای نگهداری، قرارداد نگهداری جنين منجمد فسخ میشود. حال بايد برای سرنوشت اين جنينها تصميم گرفت. اين جنينها سه سرنوشت را میتوانند داشته باشند: استفاده در تحقيقات، میتوان از اين جنينها در تحقيقات سلولهای بنيادی، ژنتيک و جنينشناسی استفاده نمود؛ استفاده در آموزش جنينشناسان، که در آينده وظائفی در حيطهی درمانی مانند سوراخ کردن ديواره جنين با ليزر (هچ کردن) يا بيوپسی جنين را انجام خواهند داد؛ اهدا به زوج نابارور ديگر، در عدهای از زوجهای نابارور برای فرزند دار شدن روش ديگری بجز اهدای جنين وجود ندارد. بنابراين، استفاده درمانی اين جنينها میتواند اهدای به غير باشد. قانون اهدای جنين نيز در سال 1382 به تصويب رسيد و دستورالعمل آن در سال 1384 به مراکز ابلاغ گرديد. هرچند به عقيده بسياری اين قانون نارسايیهای بسياری دارد و از بين بردن جنينها: اگر صاحبان جنينهای آزمايشگاهی اجازه استفاده در تحقيق يا اهدا به زوج نابارور ديگر را ندهند، به ناچار بايد اين جنينها را از بين برد.3) باروری پس از مرگ: بارها اتفاق میافتد که در حالی که زوج نابارور جنينهای متعددی در تانکهای نيتروژن مايع به حالت منجمد دارند و منتظر استفاده از آنها برای خود هستند، ناگهان يکی از زوج يا زوجه از دنيا میرود و فرد باقیمانده برای فرزند دار شدن از جنينهای خود مراجعه میکند. اين اتفاق بيشتر در موارد فوت شوهر پديد میآيد و مسائل احساسی مثل نياز به داشتن يادگاری از متوفی برای والدين متوفی يا همسر وی و همچنين مسائلی مثل ارث و ميراث باعث اين درخواست میشود. اما اين نوع باروری از ديدگاه حقوق و اخلاق دارای مسائل و سؤالات جدی است که تا زمان حل شدن آنها نمیتوان اين روش را جايز دانست هرچند فتاوی روشنی وجود دارد که استفاده از اين روشها را مجاز میداند.4) مالکيت جنين: هرچند ماليت جنين مورد توافق کامل نيست و نيز شخصيت جنين آزمايشگاهی نيز مورد مناقشه است، موضوع مهمتر اکنون اين است که چه کسی میتواند برای جنين تصميم بگيرد؟ آيا زوج به تنهايی، زوجه به تنهايی و آيا هردو به اتفاق میتوانند اين تصميم را بگيرند. آيا امکان ارائه وکالت به ديگری وجود دارد؟ اين مسائل وقتی پيچيدهتر میشود که زندگی اين زوج دستخوش مسائل ديگری نيز مانند اختلاف بين زن و شوهر يا طلاق شوند. در بسياری از موارد به محض طلاق يکی از زوجين مراجعه کرده و درخواست از بين بردن سريع جنينها را مطرح میکنند.5) ازدواج مجدد شوهر: بر اساس قوانين اسلام و ايران چند همسری برای مرد جايز دانسته شده است. آيا شوهر میتواند از جنينهای همسر اول برای حاملگی همسر دوم استفاده نمايد؟ حال اصل مسأله و وجود رضايت همسر اول هر دو مطرح میشود.6) استفاده از جنين آزمايشگاهی جهت درمان ناباروری: ممکن است از زمان اقدام برای انجماد جنين تا زمان اقدام برای انتقال جنين مدت زمانی طول بکشد. لذا همواره برای استفاده از جنينها بهنظر نياز به بررسی مجدد زوجين و ارائهی رضايتنامه مجدد از هر دو زوجين است.7) روشن بودن تعهدات اطراف قرارداد: تعهدات مرکز درمانی مانند بيمه کردن جنينها در مقابل بلايای طبيعی، روشن بودن احتمال مرگ جنينها پس از يخگشايی و عدم تعهد مرکز برای انتقال جنينها تحت هر شرايطی و تعهدات زوجين درخواست کننده مانند پرداخت به موقع هزينهها بايد روشن و آشکار باشد. تکليف مسؤوليت مدنی مرکز در قبال نگهداری از جنينها بايد روشن شود. * فایل بارگذاری خواهد شد * |
کد مقاله | 18502 |
تعداد بازدید | 576 |
|